نوروپاتی دیابتی یکی از عوارض شایع و آزاردهنده بیماری دیابت است که می‌تواند باعث دردهای سوزشی، گزگز، بی‌حسی و ضعف در اندام‌ها شود. این اختلال در صورت عدم درمان به‌موقع ممکن است به ناتوانی‌های حرکتی و کاهش شدید کیفیت زندگی منجر گردد. خوشبختانه، امروزه با روش‌های نوین درمان نوروپاتی دیابتی می‌توان شدت علائم را به‌طور چشمگیری کاهش داد. دکتر سمانه قهرمان‌پوری، متخصص باتجربه در زمینه درمان نوروپاتی دیابتی، با بهره‌گیری از جدیدترین دانش پزشکی و روش‌های درمانی تخصصی، به بیماران کمک می‌کند تا درد، بی‌حسی و مشکلات عصبی ناشی از دیابت را کنترل کرده و زندگی عادی خود را باز یابند. اگر به دنبال بهترین راهکارهای علمی و تخصصی برای درمان نوروپاتی دیابتی و بهبود علائم این بیماری هستید، دکتر سمانه قهرمان‌پوری می‌تواند گزینه‌ای مطمئن برای شما باشد.

نوروپاتی دیابتی چیست؟

به آسیب‌دیدگی اعصاب ناشی از بیماری دیابت، نوروپاتی گفته می‌شود. در این شرایط سطح بالای قند خون به مرور زمان به اعصاب بدن، مخصوصا اعصاب محیطی، آسیب می‌رسانند و باعث اختلال در عملکرد آن‌ها می‌شود. این آسیب می‌تواند منجر به بروز علائمی مثل درد، بی‌حسی، سوزش و ضعف در اندام‌های مختلف، به‌خصوص پاها و دست‌ها شود. مهم‌ترین انواع مختلف دارد آن عبارتند از:

• نوروپاتی محیطی: شایع‌ترین نوع که عمدتا اعصاب دست‌ها و پاها را درگیر می‌کند و باعث درد و بی‌حسی در این نواحی می‌شود.
• نوروپاتی خودکار: تاثیر بر اعصاب مسئول کنترل عملکردهای خودکار بدن مانند فشار خون، هضم غذا و ضربان قلب دارد.
• نوروپاتی حرکتی: باعث ضعف عضلانی و مشکلات حرکتی می‌شود.

علائم نوروپاتی دیابتی

احساس درد شدید، سوزش یا تیر کشیدن مخصوصا در پاها و گاهی دست‌ها که به صورت مداوم ظاهر می‌شود از علائم نوروپاتی دیابتی است که بسته به نوع و شدت آسیب عصبی در هر فرد متفاوت هستند. شناسایی این علائم در مراحل اولیه، نقش مهمی در کنترل بیماری و جلوگیری از پیشرفت آن دارد. از جمله علائم رایج آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مورمور شدن، کرختی یا بی‌حسی در انگشتان دست و پا که گاهی با از دست دادن حس نیز همراه است.
• کاهش قدرت عضلات و احساس خستگی زودرس هنگام حرکت یا راه رفتن.
• حساسیت غیرطبیعی به لمس که باعث درد یا ناراحتی می‌شود.
• به دلیل ضعف و اختلال در حس لامسه، تعادل فرد دچار مشکل می‌شود و احتمال سقوط افزایش می‌یابد.
• مشکلاتی مانند تعریق زیاد یا کم، خشکی دهان، مشکلات گوارشی و تغییرات در ضربان قلب از علائم نوروپاتی هستند.

علل و عوامل موثر در بروز نوروپاتی دیابتی

بالا ماندن سطح قند خون به‌صورت مزمن، مهم‌ترین عامل آسیب به اعصاب است. قند خون بالا باعث ایجاد التهاب و آسیب مستقیم به رشته‌های عصبی می‌شود که به تدریج منجر به نوروپاتی می‌گردد. مهم‌ترین علل و عواملی که باعث بروز و تشدید نوروپاتی در بیماران دیابتی می‌شوند، شامل:

• فشار خون بالا: فشار خون کنترل نشده، جریان خون به اعصاب را مختل کرده و روند آسیب عصبی را تشدید می‌کند.
• چاقی و سبک زندگی ناسالم: اضافه وزن و کم‌تحرکی باعث افزایش ریسک نوروپاتی می‌شود، زیرا این عوامل باعث تشدید مقاومت به انسولین و التهاب‌های مزمن می‌گردند.
• اختلالات متابولیکی دیگر: مشکلاتی مانند سطح بالای چربی خون و کمبود ویتامین‌ها (به ویژه ویتامین B12) می‌تواند باعث تشدید آسیب عصبی شود.
• سیگار کشیدن و مصرف الکل: باعث کاهش جریان خون و افزایش روند آسیب عصبی می‌شوند.
• مدت زمان ابتلا به دیابت: هر چه مدت زمان بیشتری فرد دیابتی باشد، احتمال بروز نوروپاتی و شدت آن بیشتر خواهد بود.

بیشتر بخوانید: چه کسانی به نوار عصب و عضله نیاز دارند؟

روش‌های درمان نوروپاتی دیابتی

روش‌های مختلفی برای درمان نوروپاتی  دیابتی وجود دارد که هریک از آن‌ها باید زیر نظر پزشکی متخصص و باتجربه انجام شود. این روش‌ها اگر به صورت تخصصی پیگیری شوند می‌توانند تاثیر بسیار زیادی در روند درمان بیماری داشته باشند. در ادامه برخی از مهم‌ترین روش‌های درمان نوروپاتی دیابت نوشته شده است که شامل:

درمان نوروپاتی با دارو 

درمان دارویی یکی از روش‌های اصلی مدیریت نوروپاتی دیابتی است که با هدف کاهش درد، بهبود کیفیت زندگی و پیشگیری از پیشرفت آسیب عصبی انجام می‌شود. داروهای مختلفی برای کنترل علائم این بیماری وجود دارند که معمولا توسط پزشک متخصص تجویز می‌شوند:

داروهای ضد درد عصبی (نورالژیک)

گاباپنتین (Gabapentin) یکی از داروهای پرکاربرد برای کاهش درد عصبی و سوزش است که به تنظیم سیگنال‌های عصبی کمک می‌کند و پره‌گابالین (Pregabalin) مشابه گاباپنتین است که در کاهش درد و علائم نوروپاتی بسیار موثر است. این داروها باید با دوز مشخص و مناسب توسط پزشک تجویز شوند. 

داروهای ضد افسردگی سه‌حلقه‌ای

داروهای ضد افسردگی سه‌حلقه‌ای آمی‌تریپتیلین (Amitriptyline) که علاوه بر اثر ضد افسردگی، می‌تواند درد عصبی را کاهش دهد و خواب بیماران را بهبود بخشد. همچنین دولوکستین (Duloxetine) که برای کنترل درد نوروپاتیک موثر است. البته مصرف این داروها در شرایط خاصی باید انجام شود تا مشکلی را برای فرد بیمار به وجود نیاورد.

مسکن‌های معمولی

داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن معمولا به تنهایی موثر نیستند ولی در کاهش دردهای خفیف کمک می‌کنند. استفاده از داروها باید تحت نظر پزشک باشد و دوز و نوع دارو متناسب با شدت علائم و شرایط هر بیمار تنظیم شود. برخی از داروها دارای عوارض جانبی هستند که نیازمند پیگیری دقیق دارند. درمان دارویی معمولا بخشی از یک برنامه جامع درمانی است که شامل کنترل قند خون و تغییر سبک زندگی نیز می‌شود.

فیزیوتراپی برای درمان نوروپاتی

این روش درمانی با استفاده از تمرینات تخصصی و تکنیک‌های فیزیکی به بهبود جریان خون، تقویت عضلات و کاهش درد کمک می‌کند. فیزیوتراپی با استفاده از روش‌هایی مانند ماساژ، تحریک الکتریکی عصب (TENS) و گرما درمانی، می‌توانند تا حد زیادی دردهای سوزشی و تیرکشنده ناشی از این بیماری را کاهش دهند. همچنین تمرینات مقاومتی و کششی فیزیوتراپی به تقویت عضلات ضعیف شده کمک می‌کنند و از ضعف و ناتوانی جلوگیری می‌شود. تمرینات تعادلی باعث کاهش خطر سقوط و آسیب‌های ناشی از ضعف عصبی می‌شود. فیزیوتراپی باید توسط متخصصان باتجربه و متناسب با شرایط هر بیمار طراحی و اجرا شوند تا بهترین نتیجه حاصل شود و از آسیب‌های احتمالی جلوگیری گردد.

درمان نوروپاتی دیابتی با طب سوزنی 

طب سوزنی یکی از روش‌های درمانی است که در سال‌های اخیر به عنوان مکملی موثر برای کاهش علائم نوروپاتی دیابتی شناخته شده است. این روش با تحریک نقاط خاصی از بدن به کمک سوزن‌های بسیار نازک، باعث بهبود جریان انرژی و خون‌رسانی به بافت‌های آسیب‌دیده می‌شود. طب سوزنی می‌تواند با تحریک سیستم عصبی، ترشح هورمون‌های ضد درد طبیعی بدن مانند اندورفین‌ها را افزایش دهد و در نتیجه دردهای سوزشی و تیرکشنده را کاهش دهد. این روش معمولا به عنوان مکمل درمان‌های دارویی و فیزیوتراپی استفاده می‌شود و جایگزین درمان‌های اصلی نیست. تعداد جلسات طب سوزنی بسته به شدت علائم و پاسخ فرد به درمان متغیر است. فواید طب سوزنی در درمان نوروپاتی دیابتی شامل:

•  افزایش خون‌رسانی به اعصاب آسیب‌دیده به ترمیم و بازسازی آن‌ها کمک می‌کند.
•  طب سوزنی می‌تواند فرآیندهای التهابی را در بافت‌های عصبی کاهش دهد.
•  بهبود عملکرد کلی بدن و افزایش مقاومت در برابر آسیب‌های عصبی.

ماساژ، برای درمان نوروپاتی دیابتی

افرادی که برای درمان نوروپاتی دیابتی به دنبال راهکارهای طبیعی و کم‌خطر برای مدیریت دردهای عصبی هستند، می‌توانند از ماساژ درمانی استفاده کنند. این روش باعث بهبود خون‌رسانی به اعصاب و بافت‌های آسیب‌دیده می‌شود که این امر در ترمیم و کاهش درد موثر است. با کاهش تنش عضلانی و تحریک آزادسازی اندورفین‌ها، ماساژ می‌تواند دردهای مزمن را تسکین دهد. ماساژ باعث آرامش کلی بدن و ذهن شده و به بهبود کیفیت خواب کمک می‌کند که این امر در کاهش شدت علائم موثر است. همچنین انجام ماساژ بیش از حد شدید یا نادرست ممکن است باعث آسیب شود؛ بنابراین باید با احتیاط و به صورت منظم انجام گیرد.

درمان نوروپاتی دیابتی با تحریک الکتریکی عصب

تحریک الکتریکی عصب برای کاهش درد و بهبود عملکرد عصبی در بسیاری از بیمارانی که مبتلا به نوروپاتی دیابتی هستند نتایج قابل توجهی به همراه دارد. تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست یا به اختصار TENS (Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation)، روشی غیرتهاجمی و بی‌خطر است که با استفاده از جریان‌های الکتریکی خفیف، پیام‌های درد را در مسیرهای عصبی مسدود کرده و به کاهش درد نوروپاتی دیابتی کمک می‌کند. دستگاه TENS دارای الکترودهایی است که روی پوست در نواحی دردناک قرار می‌گیرند. این دستگاه جریان‌های الکتریکی با شدت و فرکانس کنترل‌شده ارسال می‌کند.

تحریک الکتریکی باعث فعال شدن مسیرهای عصبی مهاری می‌شود که پیام‌های درد را به مغز کاهش می‌دهد. همچنین این تحریک باعث آزادسازی اندورفین‌ها (مسکن‌های طبیعی بدن) شود. کاهش چشمگیر دردهای سوزشی، تیرکشنده و بی‌حسی در پاها و دست‌ها و بهبود عملکرد عصبی و افزایش حس لمس در برخی بیماران از مزایای این روش درمانی است.

لیزردرمانی برای نوروپاتی دیابتی

در لیزردرمانی، پرتوهای نور با طول موج‌های خاص به بافت‌های آسیب‌دیده اعصاب تابیده می‌شوند. این نور باعث افزایش گردش خون موضعی، تحریک بازسازی سلولی و کاهش التهاب می‌شود. لیزر باعث تحریک تولید انرژی در سلول‌ها (ATP) و تسریع فرآیند ترمیم عصبی می‌شود. همچنین این روش می‌تواند ترشح مواد ضد درد طبیعی بدن را افزایش دهد. کاهش سریع درد، سوزش و بی‌حسی در نواحی تحت تأثیر نوروپاتی، بهبود حس و عملکرد عصب‌های محیطی و امکان انجام جلسات درمانی به صورت سرپایی و بدون عوارض جانبی مهم از فواید مهم این روش درمانی هستند.

درمان خانگی و طبیعی نوروپاتی دیابتی

علاوه بر درمان‌های تخصصی و دارویی، روش‌های خانگی و طبیعی نیز می‌توانند به کاهش علائم نوروپاتی دیابتی کمک کنند و کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشند. این روش‌ها با هدف تقویت سیستم عصبی، کاهش درد و بهبود سلامت کلی بدن طراحی شده‌اند و می‌توانند به عنوان مکمل درمان‌های پزشکی مورد استفاده قرار گیرند. روش‌های خانگی موثر در درمان نوروپاتی دیابتی:

برای درمان نوروپاتی دیابتی به چه پزشکی مراجعه کنیم؟

زمانی که با علائمی مانند سوزش، بی‌حسی، گزگز یا دردهای تیرکشنده در پاها و دست‌ها روبه‌رو شدید. دچار نوروپاتی دیابتی شده اید. نوروپاتی یکی از شایع‌ترین و ناتوان‌کننده‌ترین عوارض دیابت. درمان به‌موقع و تخصصی این بیماری، نقش مهمی در جلوگیری از پیشرفت آسیب‌های عصبی و بهبود کیفیت زندگی شما دارد. در این شرایط، مراجعه به متخصص طب فیزیکی و توانبخشی انتخابی هوشمندانه و علمی است. زیرا متخصص طب فیزیکی با رویکردی جامع و غیرتهاجمی، بدون وابستگی صرف به دارو، از روش‌های نوین مانند لیزردرمانی، تحریک الکتریکی عصب (TENS)، فیزیوتراپی تخصصی، تمرین‌درمانی و تکنیک‌های عصبی برای درمان ریشه‌ای درد و بازگشت عملکرد اعصاب استفاده می‌کنند. دکتر سمانه قهرمان پوری می‌‌تواند در این زمینه درمان مناسبی را برای شما انجام دهد.

بیشتر بخوانید: آیا بیماری نوروپاتی خطرناک است؟

پیشگیری از پیشرفت نوروپاتی دیابتی

کنترل دقیق قند خون و مصرف مواد غذایی با شاخص گلیسمی پایین، غنی از فیبر، و کاهش مصرف قند و کربوهیدرات‌های ساده می‌تواند از بروز نوروپاتی دیباتی تا حد زیادی جلوگیری کند. همچنین داشتن فعالیت بدنی منظم مثل پیاده‌روی، شنا یا دوچرخه‌سواری به بهبود گردش خون و عملکرد عصبی کمک می‌کند. فشار خون بالا و چربی خون بالا می‌توانند باعث تشدید آسیب عصبی شوند، بنابراین کنترل آنها مهم است. مراجعه منظم به پزشک برای ارزیابی دوره‌ای وضعیت نوروپاتی و تنظیم درمان بسیار مهم است. در صورت تشخیص نوروپاتی، داروهای مناسب برای کاهش درد و محافظت عصبی توسط پزشک تجویز می‌شوند باید به صورت منظم مصرف شوند.

کلام پایانی

با درمان‌های به‌روز و تخصصی می‌توان روند پیشرفت نوروپاتی دیابتی را متوقف کرد و علائم دردناک آن را کنترل نمود. دکتر سمانه قهرمان پوری با سال‌ها تجربه در زمینه درمان نوروپاتی دیابتی، از جدیدترین روش‌های پزشکی و مراقبتی برای ارائه بهترین نتیجه استفاده می‌کند. اگر به دنبال یک متخصص متعهد و حرفه‌ای هستید که با توجه به شرایط خاص شما برنامه درمانی اختصاصی طراحی کند، بدون شک دکتر قهرمان پوری انتخابی مطمئن است. با مراجعه به کلینیک ایشان می‌توانید از خدمات مشاوره دقیق، پیگیری مستمر و روش‌های نوین درمانی بهره‌مند شوید و به زندگی عاری از درد و محدودیت بازگردید. همین حالا با شماره تماس کلینیک دکتر قهرمان پوری تماس بگیرید و اولین گام را برای بهبود سلامتی خود را بردارید. پیشگیری و درمان به موقع نوروپاتی دیابتی، کلید حفظ کیفیت زندگی شما است.

سوالات متداول