فتق دیسک زمانی رخ می‌دهد که غضروف بالشتک مانند (دیسک) بین استخوان‌های ستون فقرات پاره شود و هسته ژلاتین مانند دیسک نشت کند. تشخیص و درمان دیسک (فتق دیسک) بسیار مهم است، زیرا این وضعیت مشکلات فراوانی را برای فرد مبتلا به آن ایجاد خواهد کرد. یکی از روش‌های درمان، فیزیوتراپی است. در این مقاله به فیزیوتراپی دیسک کمر خواهیم پرداخت. برای آشنایی با این روش درمانی برای دیسک کمر و ماهیت این بیماری، تا انتهای مقاله همراه ما باشید. 

فتق دیسک کمر چیست؟ 

دیسک کمر می‌تواند در اثر ضربه ناگهانی یا فشار طولانی مدت به ستون فقرات ایجاد شود. این وضعیت اغلب افراد ۳۰ تا ۵۰ساله را تحت تاثیر قرار می‌دهد و مردان دو برابر زنان در معرض ابتلا به این بیماری هستند. بلند کردن اجسام سنگین، ورزش‌های سنگین، چاقی، سیگار کشیدن و وضعیت نامناسب بدن همگی از عوامل خطر فتق دیسک هستند. 

فیزیوتراپی دیسک کمر

اکثر فتق‌های دیسک نیازی به جراحی ندارند و می‌توان آن‌ها را با فیزیوتراپی درمان کرد. در فیزیوتراپی دیسک کمر، فیزیوتراپیست‌ها برای هر فرد برنامه‌های مخصوصی را طراحی می‌کنند تا به افراد مبتلا به فتق دیسک کمک کنند تا حرکت طبیعی خود را بازیابند، درد را کاهش دهند و به فعالیت‌های عادی خود بازگردند. فیزیوتراپیست‌ها کیفیت زندگی را از طریق مراقبت عملی، آموزش بیمار و تمریناتی که تجویز می‌کنند، بهبود می‌بخشند. 

فیزیوتراپیست چگونه می‌تواند کمک کند؟ 

در همه موارد به جز شدیدترین موارد، مراقبت‌های محافظه‌کارانه (مانند فیزیوتراپی) اغلب نتایج بهتری را در درمان فتق دیسک نسبت به جراحی یا داروهای ضد درد به همراه دارند. فیزیوتراپ با بیمار همکاری خواهد کرد تا برنامه درمانی خاصی ر ا طراحی کند که به بهبودی بیمار سرعت می‌بخشد. از جمله این برنامه ها، می‌توان به تمرینات و درمان‌هایی که در خانه انجام می‌شوند، اشاره کرد. این شیوه درمانی، به فرد کمک می‌کند تا به سبک زندگی و فعالیت‌های عادی خود بازگردد. زمان لازم برای بهبودی این بیماری متفاوت است، اما نتایج را می‌توان در ۲ تا ۸ هفته یا کمتر به دست آورد. 

علت درد پس از جراحی دیسک کمر چیست؟

فیزیوتراپی دیسک کمر در دو روز اول

در طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول پس از تشخیص فتق دیسک، فیزیوتراپ برخی اقدامات را به بیمار توصیه می‌کند. این توصیه‌ها شامل این می‌شود که برای مثال از استراحت در رختخواب خودداری کنید. با اجتناب از هرگونه فعالیتی که باعث بدتر شدن علائم در بازوها و پاها می‌شود، به ناحیه مورد نظر استراحت دهید. فعال بمانید و چند بار در روز به پیاده روی کوتاه بروید. هر ۲ ساعت یک بار کمپرس یخ را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی ناحیه آسیب دیده قرار دهید. روی صندلی‌های محکم بنشینید. کاناپه‌های نرم و صندلی‌های راحتی ممکن است مشکلات بیمار را بدتر کنند. برای خدمات بیشتر، مانند داروها یا آزمایش‌های تشخیصی، با پزشک مشورت کنید. 

تمرینات فیزیوتراپی دیسک کمر

برخی از تمرینات برای افراد مبتلا به فتق دیسک بهتر است. متخصص فیزیوتراپی یک برنامه تمرینی فردی طراحی خواهد کرد تا نیازهای خاص بیمار را برآورده کند. فیزیوتراپیست بیمار را در مورد آن‌ها آموزش می‌دهد. ورزش در آب می‌تواند راهی عالی برای فعال ماندن از نظر بدنی در زمانی که سایر اشکال ورزش دردناک هستند، باشد. تمریناتی که شامل پیچ و تاب و خم شدن زیاد است ممکن است برای فرد مفید باشد. تمرینات با وزنه، اگرچه بسیار مهم هستند، اما باید با فرم مناسب انجام شوند تا از فشار به کمر و گردن جلوگیری شود. 

کاربرد فیزیوتراپی دیسک کمر

انجام ورزش و تمریناتی که متخصص فیزیوتراپی برای بیمار در نظر می‌گیرد وابسته به نیاز هر فرد طراحی شده و هر تمرین کاربرد خاص خود را دارد. برخی از کاربردهای این شیوه درمانی برای دیسک کمر عبارتند از: 

• کاهش درد و سایر علائم
• اصلاح وضعیت بدن 
• بهبود حرکت 
• بازیابی انعطاف‌پذیری 
• بالابردن قدرت 
• تقویت استقامت

کاهش درد و سایر علائم

فیزیوتراپ به فرد کمک می‌کند تا بفهمد که چگونه از فعالیت‌هایی که باعث آسیب شده‌اند اجتناب کند. همچنین به بیمار آموزش می‌دهد که آن‌ها را اصلاح کند تا به بهبودی برسد. پزشک ممکن است از انواع مختلف درمان‌ها و فن آوری‌ها برای کنترل و کاهش درد و علائم استفاده کند. 

اصلاح وضعیت بدن 

اگر فیزیوتراپ متوجه شود که وضعیت نامناسب بدن منجر به فتق دیسک شده، آموزش می‌دهد که چگونه وضعیت بدن را بهبود ببخشید تا فشار در ناحیه آسیب دیده کاهش یابد و بهبودی می‌تواند با بیشترین سرعت ممکن شروع و پیشرفت کند. 

بهبود حرکت 

پزشک متخصص فیزیوتراپی، فعالیت‌ها و درمان‌های خاصی را برای کمک به بازگرداندن حرکت طبیعی در هر مفصل سفت انتخاب می‌کند. اینها ممکن است با حرکات انفعالی که فیزیوتراپیست برای بیمار انجام می‌دهد تا ستون فقرات را حرکت دهد، شروع شود و به سمت تمرین‌ها و کشش‌های فعال که خود بیمار انجام می‌دهد، پیشرفت کند. می‌توان این حرکات را در خانه و محل کار انجام داد تا به تسریع بهبودی و تسکین درد کمک کند. 

بازیابی انعطاف‌پذیری 

پزشک تعیین می‌کند که آیا هر یک از عضلات درگیر، سفت هستند یا خیر. یکی از اولین اقدام‌ها برای کمک به بیمار شروع به کشش آن عضلات است. این کار را فیزیوتراپیست انجام می‌دهد و به بیمار آموزش می‌دهد که چگونه این تمرین‌ها را در خانه انجام دهد. 

بالابردن قدرت 

اگر هر گونه ماهیچه ضعیف یا آسیب دیده توسط فیزیوتراپ پیدا شود، تمرینات صحیح را برای بازیابی مداوم قدرت و چابکی انتخاب کرده و به بیمار آموزش می‌دهد. برای فتق دیسک کمر، تقویت هسته معمولا برای بازگرداندن قدرت و هماهنگی عضلات اطراف کمر، لگن و شکم استفاده می‌شود. 

تقویت استقامت

بازیابی استقامت عضلانی پس از آسیب مهم است. برنامه‌ای از فعالیت‌ها برای کمک به فرد توسط فیزیوتراپ ایجاد می‌شود که استقامتی را که قبل از آسیب دیدگی داشته، دوباره به دست آورد و حتی آن را بهبود بخشد. 

تمرینات خانگی فیزیوتراپی دیسک کمر

تمرینات تقویتی، کششی و کاهش درد توسط فیزیوتراپیست به فرد آموزش داده می‌شود تا در خانه انجام دهد. این تمرینات برای نیازهای خاص هر بیمار مشخص می‌شود. اگر آن‌ها را طبق تجویز فیزیوتراپ انجام دهید، می‌توانید روند بهبودی را تسریع کنید. 

بازگشت به فعالیت بعد از فیزیوتراپی دیسک کمر

پزشک سطح فعالیت فرد را بررسی کرده و از آن‌ها برای تعیین اهداف بازیابی کار، ورزش و زندگی روزمره بیمار استفاده می‌کند. برنامه درمانی کمک می‌کند تا بیمار با ایمن ترین، سریع‌ترین و موثرترین راه ممکن به اهداف خود (بهبودی کامل) برسد. برای آسیب‌های ستون فقرات مانند فتق دیسک، روش‌های صحیح برای انجام وظایف و بلند کردن اجسام سنگین که به محافظت از ستون فقرات در برابر آسیب‌های بیشتر کمک می‌کند، به بیمار آموزش داده می‌شودد. 

برای فیزیوتراپی کمر به چه نوع فیزیوتراپیست نیاز است؟ 

تمام فیزیوتراپیست‌ها از طریق آموزش و تجربه برای درمان افرادی که کمردرد در نتیجه فتق دیسک دارند آماده شده اند. به صورت کلی انتخاب متخصص فیزیوتراپی نیازمند آن است که برخی مسائل را در نظر بگیرید. پزشکی که در درمان افراد مبتلا به مشکلات ارتوپدی یا اسکلتی عضلانی مجرب است. گواهی هیئت مدیره، دوره رزیدنتی یا فلوشیپ را در فیزیوتراپی ارتوپدی به پایان رسانده است. این دو نمونه از جمله ملاک‌های مهم برای انتخاب فیزیوتراپ مناسب است. 

کلام پایانی 

دیسک کمر یکی از بیماری‌های شایع ستون فقرات است که بسیاری از افراد جامعه به آن مبتلا می‌شوند. تشخیص زودهنگام و درمان آن بسیار مهم است؛ تمام انواع دیسک‌های کمر نیاز به جراحی ندارند و با فیزیوتراپی درمان می‌شوند. در این مقاله، تمام نکات و مسائل مربوط به این شیوه درمانی را مورد بررسی قرار دادیم.